Het CYP2D6-enzym (voluit: Cytochroom P450 2D6) is betrokken bij de omzetting van lichaamsvreemde stoffen zoals geneesmiddelen. Ongeveer 20 tot 25% van alle geneesmiddelen wordt gemetaboliseerd door CYP2D6.
Medicijnen die door het CYP2D6-enzym gemetaboliseerd worden, zijn onder meer:
- Bètablokkers zoals timolol, metoprolol, propanolol, carvedilol
- Antidepressiva zoals amitriptyline, clomipramine, duloxetine, fluoxetine, imipramine, paroxetine, nortriptyline, venlafaxine
- Antipsychotica zoals haloperidol, risperidon, zuclopentixol, pimozide, aripiprazol
- Opiaten zoals codeïne, tramadol, oxycodon
- Middelen tegen hartritmestoornissen zoals flecaïnide, propafenon
- Andere middelen zoals atomoxetine (bij ADHD) en tamoxifen (remt groei oestrogeengevoelige tumoren)
Amitriptyline en het enzym CYP2D6
Amitriptyline wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6.
In eerste instantie wordt amitriptyline omgezet (gedemethyleerd) door het enzym CYP2C19 naar een andere actieve stof (nortriptyline). Bij deze stap zijn, in mindere mate, ook de enzymen CYP2C9 en CYP3A4 betrokken. Na de activatie-stap volgt een verdere omzetting (hydroxylering) door het enzym CYP2D6 tot minder actieve componenten.
Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van de betrokken enzymen behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van amitriptyline van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met amitriptyline.
Meer lezen over Amitriptyline »
Aripiprazol en het enzym CYP2D6
Aripiprazol wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van aripiprazol van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met aripiprazol.
Meer lezen over Aripiprazol »
Atomoxetine en het enzym CYP2D6
Atomoxetine wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van atomoxetine van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met atomoxetine.
Meer lezen over Atomoxetine »
Brexpiprazol en het enzym CYP2D6
Brexpiprazol wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van brexpiprazol van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met brexpiprazol.
Meer lezen over Brexpiprazol »
Clomipramine en het enzym CYP2D6
Clomipramine wordt in belangrijke mate verwerkt door de enzymen CYP2D6 en CYP2C19.
In eerste instantie wordt clomipramine omgezet (gedemethyleerd) door het enzym CYP2C19 naar een andere actieve stof. Bij deze stap zijn, in mindere mate, ook de enzymen CYP1A2 en CYP3A4 betrokken. Na deze activatie-stap volgt een verdere omzetting (hydroxylering) door het enzym CYP2D6 tot minder actieve componenten.
Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van de betrokken enzymen behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van clomipramine van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met clomipramine.
Meer lezen over Clomipramine (CYP2D6) »
Codeïne en het enzym CYP2D6
Codeïne wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van codeïne van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met codeïne.
Meer lezen over Codeïne »
Doxepine en het enzym CYP2D6
Doxepine wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6.
In eerste instantie wordt doxepine omgezet (gedemethyleerd) door het enzym CYP2C19 naar een andere actieve stof. Bij deze stap zijn, in mindere mate, ook de enzymen CYP1A2, CYP2C9 en CYP3A4 betrokken. Na deze activatie-stap volgt een verdere omzetting (hydroxylering) door het enzym CYP2D6 tot minder actieve componenten.
Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van de betrokken enzymen behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van doxepine van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met doxepine.
Meer lezen over Doxepine »
Eliglustat en het enzym CYP2D6
Eliglustat wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van eliglustat van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met eliglustat.
Meer lezen over Eliglustat »
Flecaïnide en het enzym CYP2D6
Flecaïnide wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van flecaïnide van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met flecaïnide.
Meer lezen over Flecaïnide »
Gefitinib en het enzym CYP2D6
Gefitinib wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van gefitinib en de kans op bijwerkingen van persoon tot persoon kunnen verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met gefitinib.
Meer lezen over Gefitinib »
Haloperidol en het enzym CYP2D6
Haloperidol wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van haloperidol van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met haloperidol.
Meer lezen over Haloperidol »
Imipramine en de enzymen CYP2D6 en CYP2C19
Imipramine wordt in belangrijke mate verwerkt door de enzymen CYP2D6 en CYP2C19.
In eerste instantie wordt imipramine omgezet (gedemethyleerd) door het enzym CYP2C19 tot een andere actieve stof. Bij deze stap zijn, in mindere mate, ook de enzymen CYP1A2 en CYP3A4 betrokken. Na deze activatie-stap volgt een verdere omzetting (hydroxylering) door het enzym CYP2D6 tot minder actieve componenten.
Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van de betrokken enzymen behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van imipramine van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met imipramine.
Meer lezen over Imipramine (CYP2D6) »
Metoprolol en het enzym CYP2D6
Metoprolol wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van metoprolol van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met metoprolol.
Meer lezen over Metoprolol »
Nortriptyline en het enzym CYP2D6
Nortriptyline wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van nortriptyline van persoon tot persoon kan verschillen. Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met nortriptyline.
*Ook het enzym CYP2C19 speelt een (beperkte) rol in de verwerking van nortriptyline. Er zijn echter geen concrete richtlijnen geformuleerd op basis van dit enzym.
Meer lezen over Nortriptyline »
Paroxetine en het enzym CYP2D6
Paroxetine wordt in het lichaam voornamelijk verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van paroxetine van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met paroxetine.
Meer lezen over Paroxetine »
Pimozide en het enzym CYP2D6
Pimozide wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van pimozide van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met pimozide.
Meer lezen over Pimozide »
Propafenon en het enzym CYP2D6
Propafenon wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van propafenon van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met propafenon.
Meer lezen over Propafenon »
Risperidon en het enzym CYP2D6
Risperidon wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van risperidon en de kans op bijwerkingen van persoon tot persoon kunnen verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met risperidon.
Meer lezen over Risperidon »
Tamoxifen en het enzym CYP2D6
Tamoxifen wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor de werkzaamheid van tamoxifen en de kans op bijwerkingen van persoon tot persoon kunnen verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met tamoxifen.
Meer lezen over Tamoxifen »
Tramadol en het enzym CYP2D6
Tramadol wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van tramadol van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met tramadol.
Meer lezen over Tramadol »
Venlafaxine en het enzym CYP2D6
Venlafaxine wordt in het lichaam voornamelijk verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van venlafaxine van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met venlafaxine.
Meer lezen over Venlafaxine »
Zuclopentixol en het enzym CYP2D6
Zuclopentixol wordt in belangrijke mate verwerkt door het enzym CYP2D6. Afhankelijk van je genetische aanleg kan de activiteit van dit enzym behoorlijk variëren, waardoor ook de werkzaamheid van zuclopentixol van persoon tot persoon kan verschillen.
Informatie over jouw genetische aanleg kan daarom reden zijn voor extra waakzaamheid met betrekking tot een behandeling met zuclopentixol.
Meer lezen over Zuclopentixol »
Genetische aanleg
De activiteit van het CYP2D6-enzym varieert tussen individuen. Hierdoor kan de effectiviteit van een geneesmiddel van persoon tot persoon verschillen, evenals eventuele bijwerkingen. Deze variatie kan deels worden verklaard door genetische verschillen in het CYP2D6 gen.
Bij het vaststellen van een genotype, worden deze verschillen in het CYP2D6-gen aangeduid met twee zogeheten allelen. Elk allel heeft een naam die bestaat uit een ster (*) en een nummer. Een voorbeeld van een mogelijk CYP2D6-genotype is CYP2D6*1/*4.
De volgende varianten (allelen) van het CYP2D6-gen worden bepaald:
*2-*8, *10-*12, *14, *17-*20, *29, *31, *33, *35, *38, *41, *42, *44, *49-*52, *54, *56, *57, *59, *62, *81, *96, *99-*101, *132, *156, xN en overig (wordt getypeerd als CYP2D6*1).